Czy praca za granicą wlicza się do urlopu w Polsce?

Wyjeżdżasz do pracy za granicą albo właśnie wróciłeś do domu i zastanawiasz się, co dalej? Jednym z pierwszych pytań, jakie może się pojawić przy podjęciu nowej pracy w Polsce, jest: czy okres spędzony za granicą wlicza się do stażu pracy w Polsce i wpływa na liczbę dni urlopu?

Sprawa nie jest wcale tak skomplikowana, jak mogłoby się wydawać. W polskim prawie pracy istnieją jasne przepisy, które regulują tę kwestię. Wystarczy tylko wiedzieć, jak i co udokumentować.

Od czego zależy długość urlopu wypoczynkowego w Polsce?

Zgodnie z Kodeksem pracy (art. 154 §1) pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę przysługuje:

• 20 dni urlopu wypoczynkowego – jeśli ma staż pracy krótszy niż 10 lat,
• 26 dni urlopu wypoczynkowego – jeśli ma co najmniej 10-letni staż pracy.

Do stażu pracy wliczają się nie tylko lata pracy zawodowej, ale także okresy nauki, np.:

• szkoła zawodowa – do 3 lat,
• średnia szkoła zawodowa – do 5 lat,
• liceum ogólnokształcące – 4 lata,
• szkoła policealna – 6 lat,
• studia wyższe – 8 lat.

Jeśli okres aktywności zawodowej na podstawie umowy o pracę pokrywa się z równoczesnym okresem pobierania nauki, do stażu pracy wlicza się tylko jeden z tych okresów, korzystniejszy dla pracownika.

Długość urlopu a praca tymczasowa 

Pracownicy tymczasowi nabywają prawo do urlopu według całkowicie odmiennych zasad i niezależnie od stażu pracy. 

Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, pracownikowi tymczasowemu przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze dwóch dni za każdy miesiąc pozostawania w dyspozycji jednego pracodawcy użytkownika lub więcej niż jednego pracodawcy użytkownika. Jednocześnie urlop nie przysługuje za okres, za który pracownik wykorzystał u poprzedniego pracodawcy urlop wypoczynkowy przysługujący na podstawie odrębnych przepisów.

Czy praca za granicą wlicza się do urlopu?

Tak, praca za granicą może być wliczana do stażu pracy w Polsce, od którego zależą uprawnienia pracownicze, takie jak wymiar urlopu wypoczynkowego. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, udokumentowane okresy zatrudnienia przebyte za granicą u pracodawcy zagranicznego są zaliczane do okresów pracy w Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie uprawnień pracowniczych.¹

Dlatego jeśli pracowałeś za granicą, ten okres może być zaliczony do polskiego stażu pracy, który z kolei wpływa na liczbę dni urlopu. Warunkiem jest, aby praca za granicą była:

• wykonywana legalnie, na podstawie umowy (np. o pracę tymczasową),
• udokumentowana, np. świadectwem pracy, umową o pracę, zaświadczeniem od pracodawcy, dokumentami z instytucji ubezpieczeniowej (np. niemiecki dokument Lohnsteuerbescheinigung, brytyjski P60, zaświadczenia z ZUS lub instytucji odpowiednika w UE).

Oznacza to, że jeśli pracowałeś legalnie za granicą i posiadasz odpowiednie dokumenty potwierdzające zatrudnienie, Twój zagraniczny staż pracy może zostać uwzględniony przy ustalaniu uprawnień pracowniczych w Polsce.

Jak udokumentować pracę za granicą?

Aby zagraniczny okres zatrudnienia został zaliczony do stażu pracy w Polsce, należy przedstawić odpowiednie dokumenty potwierdzające ten fakt. Mogą być to:

• Świadectwa pracy lub ich odpowiedniki wystawione przez zagranicznego pracodawcę;
• Umowy o pracę;
• Zaświadczenia o zatrudnieniu;
• Odcinki z wysokością wypłat;
• Dokumenty potwierdzające opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne.

Dokumenty te mogą być sporządzone w języku obcym, jednak pracodawca w Polsce ma prawo zażądać ich tłumaczenia na język polski. Warto zaznaczyć, że zaliczeniu podlegają tylko okresy zatrudnienia na podstawie stosunku pracy. Okresy prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania obowiązków na podstawie umów cywilnoprawnych (np. umowy zlecenia) nie są wliczane do stażu pracy w Polsce.²

Uwaga: Jeśli pracodawca odmówi uznania zagranicznego stażu pracy pomimo przedstawienia odpowiednich dokumentów, pracownik ma prawo odwołać się do sądu pracy.

Praca za granicą przez agencję – czy też się liczy?

Zdecydowanie tak. Co więcej, jeśli pracowałeś za granicą za pośrednictwem polskiej agencji pracy tymczasowej, sytuacja jest o wiele prostsza. Wówczas:

• umowa zawierana była z polskim podmiotem,
• składki były odprowadzane do polskiego ZUS-u,
• wszystkie dokumenty dotyczące zatrudnienia są w języku polskim i zgodne z krajowym prawem.

W takim przypadku nie ma żadnych przeszkód, by ten okres został w całości zaliczony do Twojego stażu pracy i wpłynął na wysokość urlopu.

Praca za granicą a staż pracy. O czym pamiętać?

Jeśli planujesz wyjazd do pracy za granicą i chcesz, aby ten okres został później zaliczony do Twojego stażu pracy w Polsce (co ma wpływ m.in. na długość urlopu wypoczynkowego), warto zawczasu zadbać o kilka istotnych kwestii. Pamiętaj, że:

1. Zatrudnienie musi być legalne

Podstawowym warunkiem jest zawarcie legalnej umowy – najlepiej umowy o pracę tymczasową. Tylko legalne zatrudnienie, z pełnym ubezpieczeniem społecznym, może być później uwzględnione przez pracodawcę w Polsce.

2. Ważne są składki na ubezpieczenia społeczne

Twój pracodawca lub agencja musi odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne w lokalnym systemie lub w Polsce. Dzięki temu możesz udowodnić legalność zatrudnienia, co jest niezbędne, by okres ten został zaliczony do stażu pracy w Polsce (np. przy ustalaniu długości urlopu).

3. Dokumentacja to podstawa

Aby zagraniczna praca została zaliczona do stażu pracy w Polsce, trzeba przedstawić odpowiednie dokumenty, np. umowę o pracę, świadectwo zatrudnienia lub formularz U1 (w krajach UE). Wymagane mogą być również przysięgłe tłumaczenia tych dokumentów na język polski.

4. Praca przez polską agencję – sytuacja prostsza

W przypadku pracy za granicą przez polską agencję pracy tymczasowej całość zatrudnienia pod względem zaliczalności stażu pracy odbywa się zgodnie z polskimi przepisami. Oznacza to, że okres ten jest traktowany jak zatrudnienie w kraju i automatycznie wliczany do stażu pracy. Natomiast w zakresie warunków zatrudnienia i wynagradzania należy przestrzegać przepisów państwa przyjmującego, czyli kraju wykonywania pracy.

5. Dbanie o ciągłość i przejrzystość zatrudnienia

Dobrze jest unikać nieudokumentowanych przerw w zatrudnieniu i zachowywać kopie wszystkich umów i zaświadczeń. Przy powrocie do Polski łatwiej będzie przejść przez procedurę ustalania uprawnień pracowniczych.

Podsumowanie

Długość urlopu wypoczynkowego w Polsce zależy od Twojego łącznego stażu pracy – zarówno krajowego, jak i zagranicznego. Kluczem jest odpowiednie udokumentowanie zatrudnienia za granicą. Jeśli pracujesz przez polską agencję pracy tymczasowej, sprawa jest jeszcze prostsza. Wszystkie formalności są zgodne z polskim prawem, a składki odprowadzane do ZUS.

Wniosek? Praca za granicą nie tylko poszerza horyzonty i pozwala dobrze zarobić, ale może też realnie zwiększyć liczbę dni urlopu po powrocie do Polski. Warto więc dbać o dokumentację i znać swoje prawa – nie tylko za granicą, ale i po powrocie do kraju.

---

¹ https://zielonalinia.gov.pl/en/-/praca-za-granica-a-staz-pracy-w-polsce

² https://poradnikpracownika.pl/-czy-wiesz-jak-udokumentowac-staz-pracy-za-granica